Wie een glas rood bestelt in een gemiddelde Spaanse bar krijgt standaard de vraag: ‘Rioja of Ribera del Duero?’. Het moge duidelijk zijn: het gaat hier om de twee grootheden van Spanje. Vergelijk het met Bourgogne en Bordeaux in Frankrijk. Maar waar veel mensen de verschillen tussen Bourgogne en Bordeaux wel kennen, zijn die tussen Rioja en Ribera minder evident. We duiken erin – en komen ook de nodige overeenkomsten tegen.
Rioja en Ribera del Duero liggen allebei in het binnenland van Noord- Spanje, op zo’n tweehonderd kilometer van elkaar. Beide wijnregio’s worden doorkruist door een rivier, maar in tegengestelde richting. De Ebro stroomt door Rioja richting het oosten naar de Middellandse Zee. De Duero – die ook z’n naam geeft aan de wijnstreek – stroomt door Ribera en Portugal (waar ‘ie Douro heet) richting de Atlantische Oceaan in het westen.
Beide gebieden kennen een continentaal klimaat, maar toch is er een duidelijk verschil. Rioja profiteert van warme wind vanaf de Middellandse Zee en wordt bovendien beschermd tegen kou en regen door bergen in het noorden. Ribera daarentegen, ligt verder van zee en bovendien op veel grotere hoogte. Waar Rioja dus een relatief gematigd klimaat kent, waarin de druiven geleidelijk kunnen rijpen, is het klimaat in Ribera extremer. Er is een veel groter verschil in dag- en nachttemperatuur, de zomers zijn kort en heet, de winters streng. De druiven rijpen er veel sneller.
De sterdruif in beide regio’s is de blauwe tempranillo, al noemen ze ‘m in Ribera tinta fina. Maar toch zijn ook hier subtiele verschillen aan te wijzen. Allereerst is het in Rioja gebruikelijker om te blenden met andere druiven, terwijl Ribera meestal puur van tempranillo is
gemaakt. Ook als er wel geblend wordt, kennen de streken andere gebruiken. In Rioja wordt tempranillo vaak gecombineerd met garnacha, mazuelo of graciano. In Ribera worden juist internationale druiven cabernet sauvignon en merlot als aanvulling gebruikt.
Of je die verschillen terug proeft in de wijnen? Grofweg zou je kunnen stellen dat Rioja elegantere, verfijndere rode wijnen met meer rood fruit produceert, terwijl Ribera krachtigere wijnen met meer concentratie en donker fruit voortbrengt. Maar de genuanceerde werkelijkheid presenteert zich in het glas. Steelt Rioja of toch Ribera uw hart? Of valt u – net als wij – als een blok voor beide?
door Les Généreux – wijnbericht november 2024